History Buff

Saturday, 20 June 2020

Titah Ucapan Raja-Raja Melayu Kepada King George V

Titah ucapan dari Raja-Raja Melayu Negeri-Negeri Melayu Bersekutu kepada King George V (1865-1936) sempena sambutan Jubli Perak Raja England tersebut pada 6.5.1935. Ianya dipamirkan di Istana Windsor bersama-sama sarung watikah gading dan kotak jati berhias sutera biru.

Rekod Istana Windsor mencatat seperti berikut:-

"A Silver Jubilee address with elaborate illuminated border around two and a half sides. It has an accompanying plain ivory cylinder casket (with screw fittings) with a blank reserve where the now loose brass plaque was once attached and a plain wooden presentation box, lined in blue silk."

Titah ucapan tersebut ditandatangani oleh Sultan Perak iaitu Sultan Iskandar Shah Ibni Almarhum Sultan Idris (1876 -1938), Sultan Selangor iaitu Sultan Alaeddin Sulaiman Shah Ibni Almarhum Raja Muda Musa (1863-1938), Yang diPertuan Besar Negeri Sembilan iaitu Tuanku Abdul Rahman ibni Almarhum Tuanku Muhammad (1895-1960), dan Sultan Pahang iaitu Sultan Abu Bakar Ri’ayatuddin al-Mu’azzam Shah ibni Almarhum Sultan Abdullah al-Mu’tassim Billah Shah (1904-1974).

Dalam membalas ucapan dan menzahirkan tanda terima kasih, King George V telah merekodkan titah ucapannya buat julung-julung kali di mana titah ucapan tersebut menjadi latar kepada rakaman klip upacara Jubli Perak yang disimpan oleh British Pathé.

King George V mangkat akibat bronkitis pada 20.1.1936 iaitu lebih kurang 8 1/2 bulan selepas upacara sambutan Jubli Perak tersebut.

Sumber:

1. Royal Collection Trust.

2. British Pathé.

Monday, 15 June 2020

Pengeboman Kuala Lumpur

Pada 7.1.1942, Perlis, Kedah, Kelantan, Terengganu dan Pulau Pinang jatuh ke tangan Jepun. Selepas Pertempuran Slim River, objektif Jepun seterusnya adalah untuk menawan Kuala Lumpur iaitu ibu negeri Negeri-negeri Melayu Bersekutu dan juga markas bagi Tentera Udara DiRaja British (RAF).

Sebelum serangan darat bermula, tentera udara Jepun terlebih dahulu melancarkan serangan udara ke atas Kuala Lumpur pada 21 dan 22 Disember 1941. Lebih banyak pengeboman dilakukan pada 25 dan 27 Disember 1941. Serangan-serangan ini tidak dapat ditangkis RAF. Pengeboman terakhir adalah pada 10.1.1942, iaitu sehari sebelum Kuala Lumpur jatuh ke tangan Jepun.

View this post on Instagram

A post shared by History Buff (@_historybuff)

Klip filem simpanan Imperial War Museum ini menggambarkan kerosakan selepas pengeboman tentera udara Jepun ke atas Kuala Lumpur pada 5.1.1942. Kelihatan sebahagian bangunan Kelab Selangor yang musnah. Juga kelihatan pasukan bomba Kuala Lumpur dengan bantuan jentera bomba jenis Leyland FT3A sedang berusaha memadamkan kebakaran pada sebuah kereta dihadapan Bangunan Sultan Abdul Samad.

Pada 7.1.1942, British telah memutuskan untuk meninggalkan Selangor dan Negeri Sembilan, dan mula berundur ke Johor dan kemudian ke Singapura. Kuala Lumpur menjadi huru hara dengan kedai-kedai dipecah masuk rakyat tempatan. Ketika British berundur, mereka meneruskan dasar bumi hangus (scorched earth) dengan membakar aset-aset dan infrastruktur penting. Namun usaha ini tidak begitu menjejaskan kemaraan tentera Jepun.

Sumber: Imperial War Museums, London.

Friday, 12 June 2020

Koleksi Keris Stamford Raffles Di Istana Windsor

Terdapat dua bilah keris yang dikatakan "Malaysian kris" yang dipersembahkan oleh Sir Thomas Stamford Raffles (1781-1826) pada 17.7.1813 sebagai hadiah kepada Prince Regent (1762-1830) (kemudian King George IV of England). Ia kini di simpan di Istana Windsor di bawah jagaan Royal Collection Trust.

Keris pertama (Gambar 1) berukuran 14 x 51cm dan diperbuat dari besi, tembaga dan emas. Arkib Istana Windsor merekodkan seperti berikut:-

"Malaysian kris with a carved brown wood handle and gold beaded ferrule. Double-edged watered steel blade decorated with gold scrolling foliage at the top in relief, ending in a tiny Singa, a mythical beast combining features of the buffalo, elephant and serpent. The sheath of brown wood encased in part with copper and with a flared mouthpiece. Recorded in the Armoury at Carlton House with the note, 'A fine Serpant [sic] Shaped Blade, the Blade poisoned. N.B. These Daggers came Packed in a Mahogany Box inlaid with King wood, Silver Lock and Hinges, a Division in the Centre, with Silver Handle to it.'.."

Gambar 1: Keris yang dihadiahkan Stamford Raffles kepada Prince Regent

Keris kedua (Gambar 2) berukuran 15.3 x 51.5 cm dan diperbuat dari besi dan salutan emas, dan rekod Istana Windsor menyatakan seperti berikut:-

"A Malaysian kris, the hardwood handle carved as a grotesque figure, the gilt ferrule decorated with floral filigree. The two-edged wavy watered steel blade ridged at the base. The hardwood sheath with a wide mouthpiece, the haft encased in chased gilt with scrolling foliage and peacocks."

Gambar 2: Keris yang dihadiahkan Stamford Raffles kepada Prince Regent

Dari rekabentuknya, kedua-dua keris ini adalah bukan bentuk keris Semenanjung Tanah Melayu atau Sumatera. Ianya adalah rekabentuk keris Jawa. Sekiranya diteliti, keris pertama adalah keris Gayaman gaya rekabentuk Jogjakarta. Manakala keris kedua adalah keris Bragah atau Ladrang yang juga gaya rekebentuk Jogjakarta.

Pada pendapat saya, kemungkinan besar keris-keris ini adalah hasil penjarahan dan rampasan perang semasa British menyerang Belanda di pulau Jawa pada Ogos 1811. Serangan tersebut dicadang oleh Raffles kepada Gabenor British India iaitu Lord Minto. Hasil cadangan tersebut, Lord Minto telah menghantar seramai 12,000 orang tentera dengan menaiki 25 buah kapal yang berjaya menawan pulau Jawa bagi pihak British. Dalam penjarahan yang sama, John Leyden iaitu penterjemah Sulalatus Salatin (Sejarah Melayu) versi Bahasa Inggeris dilaporkan meninggal dunia pada 28.8.1811 iaitu 3 hari selepas menyelongkar sebuah arkib penyimpanan manuskrip lama di pulau Jawa.

Selepas berjaya menawan kubu Belanda di Bangkahulu (Bencoolen), Raffles telah meluaskan kuasa menyerang beberapa Kraton di pulau Jawa termasuk kompleks Istana Kesultanan Ngayogyakarta Hadiningrat (Kraton Jogjakarta) pada 21.6.1812. Dilaporkan bahawa dalam proses tersebut banyak khazanah dari pulau Jawa dan khususnya Kraton Jogjakarta dirampas dan dibawa ke India dan kemudian ke England.

Seterusnya, sebagai ganjaran, Raffles telah dilantik sebagai Leftenan Gabenor bagi pulau Jawa dan telah bertugas di sana dari tahun 1811 hingga pulau Jawa dikembalikan kepada Belanda pada tahun 1816, iaitu selepas tamat perang Napolean. Jadi, peristiwa pemberian keris kepada Prince Regent iaitu pada 1813 berlaku ketika Raffles memerintah pulau Jawa.

Juga menurut rekod sejarah, kebanyakan koleksi Raffles dari Jawa telah sampai ke England dan kini dipamirkan di British Museum dan juga British Library. Manakala koleksi dari Sumatera dan Semenanjung Tanah Melayu kebanyakannya telah musnah dalam kebakaran kapal 'The Fame' pada Februari 1824. Dengan itu, kemungkinan besar keris-keris ini adalah dari pulau Jawa dan bukannya Semenanjung Tanah Melayu atau Sumatera.

Terdapat dua lagi keris hadiah Raffles kepada Prince Regent. Ianya mempunyai rekod sumber yang betul iaitu sebilah keris dari Sumatera (Gambar 3), dan sebilah keris dari Jawa (Gambar 4). Keris Sumatera dihadiahkan pada 10.5.1817. Manakala keris Jawa dihadiahkan pada 17.7.1813 iaitu pada masa yang sama "Malaysian kris" dihadiahkan.